De toeleveringsketen is het hele proces vanaf de bestelling van de klant tot de levering en betaling van het product of de dienst. De definitie van toeleveringsketen omvat dus de planning, uitvoering en controle van alle activiteiten in verband met de stroom van materialen en informatie vanaf de aankoop van de grondstoffen tot de uiteindelijke levering van het product aan de klant.
Een toeleveringsketen is dus een verbinding op meerdere niveaus, stroomopwaarts en stroomafwaarts, tussen verschillende bedrijven die betrokken zijn bij de waardecreatie in de vorm van een netwerk vanaf de winning van grondstoffen, via de raffinagefasen tot de eindverbruiker.
De toeleveringsketens van vandaag zijn uiterst complex geworden als gevolg van de internationalisering, de toenemende doorstroomsnelheden en de veranderingen in het mondiale consumentengedrag.
Fasen van de toeleveringsketen
Er zijn drie belangrijke stadia in de toeleverings- of waardeketen:
- Aankoop: heeft betrekking op waar en wanneer grondstoffen worden verkregen en geleverd voor de vervaardiging van producten.
- Productie: omvat de verwerking van grondstoffen tot eindprodukten.
- Distributie: In dit stadium gaat het om activiteiten die ervoor zorgen dat het product zijn eindbestemming bereikt. Daarvoor wordt gezorgd door een netwerk van distributeurs, pakhuizen, fysieke winkels of onlineplatforms (als het een e-commercebedrijf is).
De toeleveringsketen wordt ook wel de waardeketen genoemd, omdat producten waarde krijgen naarmate zij worden verwerkt of geraffineerd. Het magazijn speelt een belangrijke rol in dit proces.
Verschillen tussen toeleveringsketen en logistiek
Wij hebben de definitie van toeleveringsketen reeds bekeken, maar hoe verhoudt logistiek zich daartoe? In het algemeen verwijst de toeleveringsketen naar het hele waardecreatieproces van een product totdat het verkocht is. Logistiek is slechts één onderdeel van de bevoorradingsketen, die gericht is op de opslag van producten, het vervoer en de distributie ervan.
Met andere woorden, logistiek is de bedrijfseenheid die ervoor moet zorgen dat het juiste produkt op de juiste tijd op de juiste plaats komt, in de juiste hoeveelheid, tegen de juiste prijs en in de juiste kwaliteit – altijd volgens de voorwaarden die vooraf met de klant zijn overeengekomen.
In het eenvoudige voorbeeld van een meubelwinkel zou de logistiek van deze winkel zich toespitsen op het leveren van de door de klant bestelde meubelen, en van de meubelen voor de presentaties in de verkoopruimten. Deze worden in het magazijn bewaard tot het vervoer. De logistiek manager van het magazijn ontwerpt de leveringsroutes voor de meubelen, rekening houdend met eventuele montagetaken die zich voordoen op het moment van de levering aan de eindklant.
Als wij in dit voorbeeld echter de hele toeleveringsketen willen bekijken, moeten wij alle afwerkingsstadia meerekenen, vanaf de oorspronkelijke winning van het hout, tot de verwerking ervan in de meubelfabriek tot planken en afzonderlijke onderdelen, en de daaropvolgende levering op de verkooppunten, tot het uiteindelijke vervoer naar de klant.
In de volgende tabel zien wij de verschillen tussen logistiek en toeleveringsketen:
Definitie Supply Chain Management & Logistiek beheer
- Supply Chain Management : Is de strategische coördinatie van het gehele waardecreatieproces van een product. Het verwijst naar de samenwerking tussen fabrikanten, leveranciers, distributeurs, zakenpartners en consumenten.
- Logistiek beheer : Maakt deel uit van de toeleveringsketen en omvat het beheer van het magazijn en de interne en externe vervoersstromen van inkoop tot uiteindelijke levering.
Doelstellingen Supply Chain Management & Logistiek beheer
- Beheer van de toeleveringsketen : Om een maximaal concurrentievermogen op de markt te bereiken en de winst te optimaliseren.
- Logistiek beheer : Klantentevredenheid bereiken door een perfect beheer van de bestellingen.
Betrokken maatschappijen Supply Chain Management & Logistiek beheer
- Beheer van de toeleveringsketen : Gewoonlijk zijn verschillende bedrijven betrokken bij dezelfde toeleveringsketen.
- Logistiek beheer : Kan volledig door één enkel bedrijf worden uitgevoerd.
Verband tussen de Supply Chain Management & Logistiek beheer
- Beheer van de toeleveringsketen : De toeleveringsketen omvat het gehele proces van het toevoegen van waarde aan een product.
- Logistiek beheer : Logistiek is een onderdeel van de toeleveringsketen.
Betrokken bedrijfstakken Supply Chain Management & Logistiek beheer
- Supply Chain Management : Omvat andere gebieden zoals: Productontwikkeling, kwaliteitscontrole, klantendienst, logistieke activiteiten, enz.
- Logistiek beheer : Voornamelijk magazijn-, vervoer- en voorraadbeheer.
Trends in toeleveringsketenbeheer 4.0
De bevoorradingsketens evolueren naar een logistiek systeem dat nog sneller, veiliger, flexibeler, gepersonaliseerder, nauwkeuriger en efficiënter is. Zoals wij in ons artikel over Logistiek 4.0 hebben gezien, geven moderne digitale technologieën en robotica vorm aan een nieuw concept van de toeleveringsketen: welke elementen bepalen Supply Chain 4.0? Hoe kan de toeleveringsketen geoptimaliseerd worden door digitalisering en automatisering?
Behoefte aan technologie voor het verzamelen en beheren van gegevens
Nu de toeleveringsketens steeds groter en complexer worden, is informatiebeheer een essentieel aspect geworden om aan de eisen van de markt te voldoen. Het is absoluut noodzakelijk om voor het volgende te zorgen:
Nauwkeurigheid van de gegevens bij het voorraadbeheer: tegen een achtergrond van steeds grotere SKU’s of voorraadreferenties maken nauwkeurige voorraadgegevens het niet alleen mogelijk de voorraadniveaus te optimaliseren, maar ook een hoog serviceniveau te garanderen en ongewenste stock-outs te vermijden. Het gebruik van magazijnsoftware voor voorraadbeheer is in dit verband een belangrijke hulp.
Traceerbaarheid van goederen: Aangezien de logistieke traceerbaarheid door de wereldwijde toeleveringsketens loopt, is gebleken dat zij een uitstekende aanvulling is voor het beheer van de interne en externe materiaalstromen. Het traceerbaarheidssysteem werkt alleen dankzij de technologie voor het aanbrengen van streepjescodes of RFID-tags, en van gegevensverzamelingsapparatuur en software die de in de toeleveringsketen uitgewisselde informatie beheert.
Uitgebreide controle van de KPI’s: programma’s zoals de Supply Chain Analytics software van Mecalux maken het mogelijk om alle activiteiten in het magazijn en hun relatie met de andere schakels van de bevoorradingsketen te controleren, zodat de intralogistieke operaties niet in het gedrang komen.
Een betere integratie van alle bij de bevoorradingsketen betrokken actoren
De selectie van partners in de toeleveringsketen is steeds meer gericht op het wegnemen van barrières tussen leveranciers en het opbouwen van samenwerkingsrelaties. Dit wordt bereikt door standaardisering van processen, gezamenlijke planning van activiteiten, en een betere zichtbaarheid van de toeleveringsketen. Het gebruik van geavanceerde informatiebeheersoftware is van essentieel belang om niet langer afzonderlijk te opereren, maar de toeleveringsketen als een globaal geheel te zien.
Strategieën voor procesautomatisering voor meer nauwkeurigheid en snelheid
Industriële automatisering, die reeds wordt gebruikt bij de fabricage en de omzetting van producten, is ook een belangrijke factor bij de optimalisering van de toeleveringsketen. Het is aanwezig op de verschillende gebieden van de logistiek:
Beheer van magazijnactiviteiten: magazijnbeheersystemen hebben de organisatie van processen en beschikbare voorraden in steeds complexere faciliteiten vergemakkelijkt. Hun rol in het optimaliseren van ordervoorbereidingstaken kan verder worden ondersteund met hulpmiddelen zoals “pick-by-voice” en “pick-by-light”. Dit verhoogt het aantal picks per uur per operator en sluit fouten vrijwel uit.
Geautomatiseerd goederenvervoer in intralogistieke processen: Het goederenverkeer staat vaak in het middelpunt van automatiseringsprojecten wegens de grote voordelen ervan. In feite gebruiken de huidige geautomatiseerde magazijnen allerlei geautomatiseerde systemen om de goederenstroom te versnellen en de veiligheid in de installaties te verhogen.
Beheer van transportroutes: software voor vlootbeheer is van essentieel belang om de distributie van goederen tussen de verschillende knooppunten van de toeleveringsketen te coördineren. Deze systemen maken de organisatie van routes mogelijk, afhankelijk van logistieke parameters zoals levertijden, en omvatten ook strategieën zoals consolidatie van goederen of groepage.
Efficiënt beheer van de toeleveringsketen is ondenkbaar zonder optimalisering van de logistiek van de bedrijven. Zoals wij gezien hebben, zijn die twee meer dan ooit met elkaar verbonden en moeten de doelstellingen op elkaar afgestemd worden, zodat zij bijdragen tot de rentabiliteit van de onderneming.
